عهدنامه ودادیه و تأمینیه بین ایران و ترکیه امضا شد ...
2431host2u.com 22/04/1926 تاریخ

کلیدواژه ها:#آبان، #آتاترک، #آتاتورک، #آذر، #آنکارا، #اردیبهشت، #اروپا، #ازمیر، #استانبول، #اسلامی، #امور_خارجه، #امپراتوری_عثمانی، #ایران، #ایران_و_ترکیه، #ایرانی، #بریتانیا، #بغداد، #بهمن، #بیگ، #تاریخ، #ترکیه، #تهران، #جمهوری_اسلامی، #خاورمیانه، #خرداد، #دودمان، #دولت، #رضا_شاه، #روسیه، #سفیر، #سلطنت، #شاه، #شیعه، #عثمانی، #عراق، #قاجار، #مذهب_شیعه، #مرز، #مصطفی_کمال_آتاترک، #نظامی، #وزیر، #وزیر_امور_خارجه، #پاکستان، #پهلوی، #پیمان_سعدآباد، #ژانویه، #کشورهای_عضو

روابط ایران و ترکیه همراه با تغییراتی که در دوران معاصر در جغرافیای سیاسی خاورمیانه ایجاد شده‌است دستخوش تحولات زیادی بوده‌است. این روابط تا حد زیادی از مذهب شیعه و سنی در دو سوی مرز ، روابط ایران ، روابط ترکیه و اسرائیل ، مسئله کردها و روابط دو کشور با روسیه و اروپا تأثیر پذیرفته‌است.
رضا شاه در سفر خارجی خود در ترکیه در حال بازدید از مانور نظامی به همراه کمال آتاتورک

* * * ترکیه امروزی بازمانده از فروپاشی امپراتوری عثمانی است که مصطفی کمال آتاترک در آن دست به اصلاحات سکولار وسیعی زد و ایران معاصر کشوری است که پس از مدت‌ها بی‌ثباتی و تضعیف دودمان قاجار با روی کار آمدن رضاشاه پهلوی دست به اصلاحات مشابه و تا حد زیادی متأثر از ترکیه می‌زند. در ۱۳۵۷ ایران انقلابی را تجربه می‌کند که منجر به سقوط دودمان پهلوی و بینیان‌گذاری جمهوری اسلامی می‌شود که روابطش با جهان و از جمله ترکیه را متحول می‌کند.
با به سلطنت رسیدن رضاشاه پهلوی ، رابطه ایران و ترکیه رو به بهبود نهاد و در اول اردیبهشت ۱۳۰۵ (۲۲ آوریل ۱۹۲۶) « عهدنامه ودادیه و تأمینیه » میان دو کشور امضا شد. در پانزدهم تیر سال بعد ، رضاشاه محمدعلی فروغی را به عنوان سفیر به ترکیه فرستاد تا اختلافات مرزی را حل کند که از گذشته میان دو کشور وجود داشت. در دوران سفارت فروغی ، قسمت اعظم سرحدات دو کشور تعیین شد اما در چند نقطه ، اختلاف باقى بود. بنا شد کمیسیون‌هاى محلى این اختلافات را حل کنند اما در کار این کمیسیونها هم پیشرفتی حاصل نشد تا اینکه در زمستان ۱۳۱۰ توفیق رشدی بیگ وزیر امور خارجه ترکیه به تهران و به حضور رضاشاه رفت و مذاکراتی با مقامهای ایرانی انجام داد که سرانجام قرار شد ایران بخشی از اراضى خود را با اراضی ترکیه معاوضه کند. به این روش ، اختلافات مرزی دو کشور کاملا رفع و قرارداد مبادله اراضی در دوم بهمن ۱۳۱۰ (۲۳ ژانویه ۱۹۳۲) میان محمدعلی فروغی و توفیق رشدی بیگ ، وزیران امورخارجه دو کشور امضا شد. در همین روز عهدنامه حکمیت نیز برای رسیدگی به اختلافات احتمالی میان دو کشور در آینده بین طرفین امضا شد.

در آبان سال بعد محمدعلی فروغی به آنکارا سفر کرد و قرارداد تأمینیه و ودادیه را میان دو کشور تجدید کرد. بنابر این قرارداد که در چهاردهم آبان ۱۳۱۱ (پنجم نوامبر ۱۹۳۲) میان فروغی و توفیق رشدی بیگ امضا شد ، در صورت وقوع عملیات نظامى از طرف یک یا چند دولت ثالث نسبت به یکى از دو کشور ایران و ترکیه ، طرفین متعهد می‌شدند ، بی طرف بمانند و در هیچ نوع اتحاد یا ائتلاف سیاسى یا اقتصادى یا مالى یا عملیات خصمانه علیه یکدیگر شرکت نجوید. همچنین دو دولت به یکدیگر تعهد می‌دادند در خاک خود از فعالیت گروههایی که قصد آنها بر هم زدن صلح و امنیت دیگری یا تبلیغ علیه دیگری باشد ، جلوگیری کنند.
در خرداد و تیر ۱۳۱۳ خورشیدی ، رضاشاه تنها سفر خارجی خود در دوران پادشاهی‌اش را به ترکیه انجام داد. او در این سفر که زمینی انجام گرفت از شهرهای آنکارا ، ازمیر و استانبول بازدید کرد. بلندپایه‌ترین مقامی که همراهی‌اش می‌کرد ، سید باقر کاظمی وزیر امورخارجه بود.
انعقاد پیمان سعدآباد در ۸ ژوئیه ۱۹۳۷ میلادی ، از نقاط مهم در تاریخ روابط ایران و ترکیه در دوران رضاشاه به‌شمار می‌رود.
از دیگر رویدادهای مهم این دوران می‌توان از پیمان بغداد نام برد. پیمان بغداد ، نخست در فوریه ۱۹۵۵ توسط کشورهای عراق و ترکیه به امضاء رسید. در همان سال ، کشورهای پاکستان ، ایران و بریتانیا نیز به این پیمان پیوستند. در پی پیوستن ایران به پیمان بغداد ، در تاریخ ۷ آذر ۱۳۳۴ خورشیدی سفرای ایران در کشورهای عضو این پیمان تغییر کرد و سرلشکر حسن ارفع سفیر کبیر ایران در ترکیه شد.
دولت‌های ایران و ترکیه در ۲۳ بهمن ۱۳۴۲ با امضای قرادادی ، احتیاج به اخذ روادید برای ورود اتباع شان به خاک همدیگر را لغو کردند.

--- ---
...

ادامه در منبع لینک »

موارد مشابه بر اساس تراکم کلیدواژه

---