نبرد حران با نبرد کرخه؟ ...
250parseed.ir 16/05/296 تاریخ

کلیدواژه ها:#Parseed.ir، #آذربایجان، #آناتولی، #اردشیر، #اردشیر_بابکان، #ارزروم، #ارمنستان، #ارمنی، #اعتراض، #اعلان، #ایران، #این_زمان، #بابکان، #بسیج، #به_کمک، #تاج، #تیرداد، #خسرو، #دجله، #ساسانی، #ساسانیان، #شاه، #شاهنشاه، #غربی، #مرز، #نبرد_ساتالا، #نصیبین، #هرمزد، #گالریوس، #گرجستان

برد حران در سال ۲۹۶ یا ۲۹۷ بین شاهنشاهی ساسانی و امپراتوری روم درگرفت و با پیروزی ساسانیان به پایان رسید. این نبرد پس از اینکه شاه نرسه به میان‌رودان و ارمنستان حمله کرد ، آغاز شد. دو سال بعد گالریوس موفق شد تا ساسانیان را در نبرد ساتالا (۲۹۸) شکست دهد.
نرسه در نقش‌رستم شاهنشاه ایران‌شهر

* * * پس از کشته شدن خسرو پادشاه ارمنستان ، اردشیر بابکان توانست طی حمله‌ای به ارمنستان این سرزمین تصرف به امپراتوری خود الحاق کند. طی این حملات همهٔ اعضای خاندان سلطنتی کشته یا اسیر شدند و تنها تیرداد ، پسر خسرو ، که کودکی کوچک بود ، به کمک معلمش به سرزمین رم گریخت و در آنجا تحت تعلیم رومیان قرار گرفت. در زمان امپراتوری اورلیان ، روم در جنگی با امپراتوری ساسانی ، به مرزهای غربی این شاهنشاهی حمله برد و توانست پس از شکست ساسانیان ، آن‌ها را وادار به تخلیه بین‌النهرین کند. همزمان با جنگ روم و ساسانیان ، تیرداد فرصت را غنیمت شمرد و به ارمنستان بازگشت و توانست با بسیج نیروهای خود ، نیروهای ساسانی را از ارمنستان تخلیه کند.
با این حال با به سلطنت‌رسیدن نرسه ، وی برای بازپس گرفتن ارمنستان به رومیان اعلان جنگ داد و توانست تا مرزهای ارمنستان پیشروی کند اما تیرداد وی و نیروهایش را در مرز متوقف نمود و نرسه صرفاً توانست قسمتی از بین‌النهرین را به تصرف خود درآورد. در این زمان که امپراتوری روم توسط دیوکلسین احیا شده بود ، نیروهای خود را به فرماندهی گالر یا گالریوس بسیار به جنگ با نرسه فرستاد؛ بنابراین ساسانیان در سال ۲۹۷ در حوالی فعلی ارزروم در آناتولی شرقی در نبرد ساتالا مغلوب شدند و خانواده نرسه اسیر رومیان شدند بنابراین پادشاه ساسانی تقاضای برقراری صلح کرد و ایرانیان با مفادی که از طرف دیوکلسین و گالریوس تعیین شده بود ، در سال ۲۹۸ صلح کردندکه این صلح ۴۰ سال به طول انجامیدهمچنین طبق صلح نصیبین علاوه بر مناطقی از سرزمین‌های شرق رود دجله ، پنج ایالت ارمنی را به رومیان واگذار کردند.
مفاد قرارداد نصیبین به این ترتیب است:
واگذاری پنج ایالت که در ساحل رود دجله واقع بود؛
دجله مرز دو امپراتوری شد؛
عدم دخالت ایران در امور ارمنستان و واگذاری قلعه زنتا ، واقع در آذربایجان به روم؛
مملکت ایبری (گرجستان) تحت‌الحمایه روم شد؛
نصیبین یگانه محلی برای مبادلهٔ مال‌التجاره ما بین ایران و روم خواهد بود.
روابط با ارمنستان
پس از بر تخت نشستن هرمزد یکم ، نرسه شاه ارمنستان شد در قرن سوم میلادی ، ارمنستان ، دومین وفادار نرسه ، مهم‌ترین استان سیاسی و استراتژیک امپراتوری بود. نرسه در کتیبه پایکولی اعلام داشت که تا سال ۲۹۳ وی شاه ارمنستان بوده‌است. همچنین این امکان وجود دارد که عنوان شاه ارمنستان به نرسه داده شده‌است که سکوت اختیار کند و ادعای تاج و تخت را از سر بیرون کند. البته همان‌طور که یاد شد محدوده پادشاهی نرسه به ارمنستان ختم نمی‌شد و سرزمین‌های دیگر را هم در بر می‌گرفت و عنوان بزرگ شاه ارمنستان را نوعی اعتراض او به حساب می‌رود.از سیاست‌های پادشاهان ساسانی گسترش غربی است که نزدیکی با مسائل ارامنه داشت که بارها و بارها باعث برخورد ساسانیان با رومیان شد. به دلیل محدود بودن منابع غربی و عدم اطمینان به منابع ارمنی ، باعث دشواری نوشتن دربارهٔ سابقه ارمنستان شده‌است. اما اینکه پس در زمان پادشاهی نرسه چه کسی در ارمنستان و سرزمین‌های شرقی فرمانروایی می‌کرده اطلاعاتی در دست نیست.
--- ---
...

ادامه در منبع لینک »

موارد مشابه بر اساس تراکم کلیدواژه

---